Handel zagraniczny miodem

Przez ostatnie lata eksport i import miodu cechował się minusowym saldem. Import tego produktu do Polski stale wzrasta i przewyższa eksport. Stale zwiększająca się produkcja miodu i brak dynamicznego rozwoju eksportu spowodował, że w 2006 r. pojawiły się problemy ze zbytem miodu w kraju. Odnotowano wówczas spadek cen tego produktu na rynku hurtowym, co znacznie wpłynęło na zmniejszenie opłacalności produkcji pszczelarskiej. Eksperci uważają, że zbyt duży import miodu może zagrażać przyszłemu rozwojowi pszczelarstwa w Polsce.

W 2005 r. wyeksportowano z Polski 184 tony miodu, czyli o 78 proc. (642 t) mniej niż w 2004 r. W 2006 r. wywieziono z Polski 373 tony, czyli o 50 proc. więcej niż w 2005 r. Najwyższą wartość eksportu odnotowano w 2004 r. (prawie 2,5 mln euro), a w 2005 r. wartość ta wyniosła zaledwie 0,66 mln euro, zaś w 2006 r. 0,99 mln euro.

W 2008 r. eksport miodu wyniósł około 500 tys. ton i był nieznacznie mniejszy niż w 2007 r. Większość miodu sprzedano na rynku unijnym (430 ton). W strukturze wywozu przeważa miód odmianowy, za który uzyskiwano wysokie ceny 3,2 euro/kg. Ceny te są wyższe od średnich cen skupu miodu wielokwiatowego (około 7 zł/kg), który stanowi 60-70 proc. produkcji krajowej.

Import miodu w 2005 r. wyniósł ponad 5 tys. t i był większy o 30 proc. (1,5 tys. t) w porównaniu z 2004 r. W 2006 r. przywieziono do Polski ponad 5,6 tys. t miodu, co w stosunku do roku 2005 oznaczało 10 proc. wzrost importu. Wartość importowanej tony miodu w ostatnich latach nie zmienia się istotnie przez wzgląd na stabilne ceny miodu na rynkach światowych i wynosi około 1,3 tys. euro. Zatem udział importu miodu w stosunku do średniej produkcji miodu w ostatnich latach kształtował się na poziomie 30 proc.

W 2008 r. import miodu zwiększył się do 4,5 tys. ton, pomimo dużej produkcji. Wzrostowi importu sprzyjają niskie cła i kontyngenty preferencyjne w unijnym handlu zagranicznym. W strukturze importu przeważa tani miód importowany z Chin (1,9 tys. ton) i Ukrainy (1,0 tys. ton), za który płacono średnio 1,25-1,80 euro/kg. Dużymi dostawcami miodu są także kraje UE-27, które sprzedały na krajowym rynku1,4 tys. ton. Miód importowany z krajów członkowskich był droższy i jego ceny wynosiły 2,50-3,15 euro/kg. W 2009 r. import miodu, podobnie jak w latach poprzednich wyniesie 3,5-4,0 tys. ton, gdyż produkcja krajowa nie zaspokaja popytu.

Wartość salda w handlu zagranicznym miodem wynosiła w 2005 r. prawie minus 6 mln euro, czyli trzykrotnie więcej w stosunku do roku 2004. W 2006 r. wartość salda kształtowała się na poziomie minus 7,2 mln euro. Przewiduje się, że w 2009 r. eksport podobnie jak w poprzednich latach nie przekroczy 500 ton. Podaż na rynku krajowym zostanie uzupełniona z importu około 4 tys. ton, który stanowił będzie około 20 proc. podaży rynkowej. Polska pozostanie dużym importerem miodu.

Tab.1 Handel zagraniczny na rynku miodu (Unia Europejska i kraje trzecie). Dane z Departamentu Rynków Rolnych MRiRW.

Lata Eksport Import Saldo (eksport-import)
Wolumen (tony) Wartość tys. euro Wolumen (tony) Wartość tys. euro Wartość tys. euro
2004 826 2522 3597 4361 – 1839
2005 184 663 5074 6658 – 5995
2006 373 992 5679 8190 – 7198
Lata Eksport Import
2007 0,6 (tys. ton) 1,6 mln euro 3,2 (tys. ton) 5,2 mln euro
2008 0,5 (tys. ton) 1,6 mln euro 4,5 (tys. ton) 8,6 mln euro
2009 0,5 (tys. ton) 1,5 mln euro 4,0 (tys. ton) 7,0 mln euro

Aleksandra Szymańska