Przykłady roślin energetycznych: trwałe rośliny dwuliścienne

Topinambur (słonecznik bulwiasty) Helianthus tuberosus L. – to bylina pochodząca z Ameryki Północnej, blisko spokrewniona ze słonecznikiem zwyczajnym. Łodygi o średnicy 3 cm, dorastają do 2-4 m wysokości. Wytwarza podziemne rozłogi, na końcach których powstają bulwy, podobnie jak u ziemniaka.

Do zalet tej rośliny zalicza się: wysoki potencjał produkcyjny (plon łodyg w granicach 10-20 t s.m./ha oraz bulw – do 40 t/ha), a także małe wymagania siedliskowe. Surowcem energetycznym są zarówno bulwy, które można przeznaczyć do produkcji etalonu lub biogazu, jak też części naziemne (świeże lub zakiszone) – do produkcji biogazu, bezpośredniego spalania lub też do produkcji bykietów i pelet. Wydajność tej rośliny szacowana jest na około 2,6 tys. dm3 gazu z 1 ha. Uwzględniając wieloletni charakter tej uprawy oraz jej zdolność do samoodnawiania można przyjąć, że uprawa ta jest opłacalna ekonomicznie. Cechą negatywną uprawy tej rośliny jest konieczność przerzedzania plantacji co kilka lat, aby zapobiec nadmiernemu zagęszczaniu. Czasami konieczne jest stosowanie chemicznych środków ochrony roślin.

Ślazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita) znany również pod nazwą malwy pensylwańskiej. Za rozpoczęciem uprawy tego gatunku na cele energetyczne przemawia fakt, że roślina ta nie ma specjalnych wymagań co do gleby i klimatu. Można ją uprawiać nawet na terenach piaszczystych, glebach zdegradowanych i terenach wyłączonych z użytkowania rolniczego. Plantacje ślazowca są długowieczne – można je eksploatować do 20 lat. Na plantacje energetyczne nadają się rośliny tworzące mocne kępy i wytwarzające łodygi do 3 m wysokości. Zbioru dokonuje się po zakończeniu wegetacji, po naturalnym zaschnięciu łodyg. Plony biomasy o wilgotności 20-25% wynoszą około 20-25 ton/ha; wartość energetyczna wynosi około 15 MJ/kg. Ślazowiec jest wrażliwy na początkowe zachwaszczanie, co przekłada się na pracochłonność w początkowym okresie po założeniu plantacji, zwłaszcza że nie opracowano jeszcze chemicznych metod zwalczania chwastów w tej uprawie.

Sylifia (Silphium perfoliatum) zwana także jako różnik przerośnięty. Jest to bylina z rodziny astrowatych, pochodząca z centralnych regionów Ameryki Północnej. Ma niewielkie wymagania glebowe i dzięki temu może być polecana jako roślina pionierska przy rekultywacji terenów zdegradowanych. Plantacje energetyczne należy zakładać jesienią, przez wysiew nasion w rzędach o rozstawie 100 cm. W pierwszym roku wegetacji wytwarza tylko rozetę liści. W kolejnych latach wyrastają pędy generatywne, których liczba wzrasta wraz z wiekiem. Maksymalną wysokość – do 3 m rośliny osiągają w 3-4 roku wegetacji. Z dojrzałej plantacji każdego roku można zebrać około 19 t suchej masy z hektara. Dodatkowe korzyści wynikające z uprawy sylifii są związane z jej przydatnością na cele lecznicze, pastewne i miododajne. Na gatunku tym nie stwierdzono występowania chorób i szkodników, które mogłyby zaszkodzić plantacji. Argumentem przeciw uprawie tej rośliny może być jej obce pochodzenie oraz zdolność do zawiązywania nasion.

Źródło: CBR Rolniczy Magazyn Elektroniczny